2012 yılında teknoloji girişimcisi Greg Wyler tarafından kurulan OneWeb, aralarında SpaceX ve Amazon’un da bulunduğu, yüksek hızlı internet uydularından oluşan dev takımyıldızlar oluşturmak için yarışan bir avuç şirketten biriydi. OneWeb, tüm Dünya’yı geniş bant hizmetiyle kaplamak için en az 650 uydudan oluşan bir filo işletmeyi planladı ve Virgin Group, Qualcomm ve Airbus gibi büyük yatırımcılardan yaklaşık 3,5 milyar dolar topladı.
OneWeb
OneWeb, yıl sonuna kadar bölgesel uydu internet hizmeti sunmaya başlamayı ve bundan kısa bir süre sonra küresel kapsama alanına girmeyi planladı. Ama dünyanın başka planları vardı. Konuya aşina olan kişiler WIRED’e, koronavirüs pandemisi ve bunun sonucunda ortaya çıkan piyasa türbülansının OneWeb ve SoftBank arasındaki 2 milyar dolarlık finansman müzakerelerini baltaladığını söyledi.
Analitik firması Bryce Space and Technology’nin ticari alan başkan yardımcısı Janice Starzyk, “Girişim finansmanı yüksek riskli bir oyun” diyor. “Şu anda birçok finans şirketi en yüksek öncelikli yatırımlarına odaklanacak ve SoftBank bunun onlardan biri olmadığına karar verdi.”
OneWeb’in planlı iflas başvurusu haberi, şirketin Kazakistan’daki Baikonur Uzay Üssü’nden bir Arianespace roketinin üzerine en son 34 internet uydusunu fırlatmasından bir haftadan kısa bir süre sonra geldi. Bu, şirketin yılın ikinci lansmanıydı ve yörüngedeki toplam OneWeb uydu sayısını 74’e çıkardı.
İşlemlere aşina olan kişiler WIRED’e, iflas korumasından geçerken OneWeb’in varlıklarına ne olacağını söylemek için henüz çok erken. OneWeb, halihazırda yörüngedeki uyduları çalıştırmaya devam etmek için yeterli sayıda çalışanı elinde tutacak, ancak şirketin 500 çalışanının çoğu işten çıkarılacak.
Uydulara gelince, yörüngede küresel ve hatta bölgesel kapsamaya yakın bir şey sağlayacak kadar yeterli değil. Yörüngede tutulup sınırlı internet hizmeti için mi kullanılacağı yoksa şirket tarafından kasıtlı olarak yörüngeden mi çıkarılacağı belli değil.
OneWeb, dünyayı yüksek hızlı internetle yıkamanın acımasız ekonomisine yenik düşen ilk şirket değil. Asıl sorun, özellikle yüzlerce veya binlerce uydu fırlatıyorsanız, uydu inşa etmek ve fırlatmak pahalıdır. 1990’larda, birkaç şirket iflas etmeden önce dünyayı uydu takımyıldızlarına bağlamaya çalıştı.
Bill Gates tarafından desteklenen bir şirket olan Teledesic, yörüngeden geniş bant internet ışınlamak istedi, ancak 2002’de iflas koruması başvurusunda bulunmadan önce yalnızca tek bir uydu fırlattı. Iridium, tüm Dünya’ya hücre hizmeti sunmak için 66 uydudan oluşan bir takımyıldızı başlatmayı başardı, ancak 1999 yılında, işini destekleyecek kadar müşteri çekemeyince iflas başvurusunda bulundu.
